Przewodnik turystyczny

Mołdawia, państwo europejskie położone na terenach historycznej Besarabii jak i obszarów położonych na lewym brzegu Dniestru, tzw. "Naddniestrze". Graniczy z Ukrainą i Rumunią. W jej skład wchodzi także autonomiczna republika Gagauzja, gdzie językami urzędowymi są obok mołdawskiego gagauski i rosyjski, choć sami Rosjanie stanowią niewielką część ludności tego obszaru. Rdzenną ludność Gagauzji (Gagauz Yeri) (ponad 80%) stanowią Gagauzi – tureckojęzyczni prawosławni chrześcijanie. Lewobrzeżny (w stosunku do Dniestru) niewielki fragment Mołdawii nazywany Naddniestrzem, zamieszkały w znacznej mierze przez Rosjan i Ukraińców ze stolicą w Tyraspolu, ogłosił secesję po upadku Związku Radzieckiego i od czasu krótkiej wojny domowej funkcjonuje jako niepodległe państwo (Naddniestrzańska Republika Mołdawska lub Mołdawska Republika Naddniestrza), choć nieuznawane na arenie międzynarodowej. Od kilku lat trwają bezowocne rozmowy zjednoczeniowe, w których pośredniczy OBWE. Władze mołdawskie opowiadają się za zjednoczeniem "asymetrycznym", w ramach którego Naddniestrze otrzyma szeroką autonomię, władze w Tyraspolu dążą zaś do zjednoczenia "symetrycznego", w którym obie części Mołdawii będą miały takie same prawa.

Mołdawia cechuje się średnio wyżynnym krajobrazem, ciepłym umiarkowanym klimatem i urodzajnymi glebami. Kraj należy do jednych z biedniejszych państw Europy.

Pełny opis tutaj.

---

Dane w oparciu o MSZ:

PRZEPISY CELNE. Obowiązujące przepisy celne nie odbiegają od ogólnie przyjętych stan­dardów. Przy wjeździe na terytorium Mołdawii istnieje obowiązek zadeklarowania dóbr, znajdujących się w posiadaniu turysty. W przypadku rzeczy osobistych, jak również dóbr, które nie należą do tej kategorii, ale nie są też przeznaczone na handel bądź działalność wytwórczą i których wartość nie przekracza 200 euro, deklaracja ma formę ustną i nie ma wówczas obowiązku uiszczania opłat celnych.

MELDUNEK. Polacy, którzy zamierzają przebywać w Mołdawii do 90 dni zwolnieni są z obowiązku meldunku. W przypadku jednak, gdy wjazd do Mołdawii następuje z terytorium Naddniestrza meldunku należy dokonać w ciągu pierw­szych 3 dni od przyjazdu. Policja, dokonując rejestracji, decydu­je o ewentualnym powiadomieniu Biura Imigracji.

UBEZPIECZENIE. Honorowane są międzynarodowe polisy polskich towarzystw ubezpieczeniowych, jeżeli swym zasięgiem obejmują Republikę Mołdawii. Ubezpieczenia osobowe nie są wymagane, natomiast ubezpieczenie komunikacyjne OC jest obowiązkowe. Istnieje możliwość ubezpieczenia się w miej­scowych towarzystwach ubezpieczeniowych. W Republice Mołdawii wymagana jest „Zielona karta”.

SZCZEPIENIA, SŁUŻBA ZDROWIA. Szczepie­nia ochronne nie są wymagane. Występuje jednak zagrożenie cholerą, dyfterytem, żółtaczką zakaźną. Zaleca się zaszczepienie przeciwko żółtaczce. Obowiązuje zakaz kąpieli w wielu zbiornikach wodnych z uwagi na obecność zarazków cholery. Woda z sieci wodociągowej nie nadaje się do bezpośredniego spożycia. Stan sanitarny kraju nie jest najlepszy. Państwowa służba zdrowia jest niedoinwestowania, stąd niski poziom opieki medycznej. W ostatnich latach, głównie w Kiszyniowie powstało wiele prywatnych centrów medycznych, świadczących usługi medyczne odpłatnie.

INFORMACJE DLA KIEROWCÓW. Międzynarodowe prawo jaz­dy nie jest wymagane. Przy wjeździe samochodem pobierane są opłaty. W miarę możliwości należy unikać jazdy samochodem o zmierzchu i nocą – na drogach często spotyka się nieoświetlone pojazdy, furmanki oraz rowerzystów i pieszych. Nawierzchnie dróg, poza krótkimi niedawno wyremontowanymi odcinkami, są w fatalnym stanie. Drogi są oświetlone jedynie w miastach. Obowiązują ograniczenia prędkości - 60 km/godz. w terenie zabudowanym oraz 90 km/godz. w terenie niezabudowanym. Nakaz jazdy z zapiętymi pasami obowiązuje zarówno w terenie zabudowanym, jak i niezabudowanym. Najlepiej tankować na dużych, budzących za­ufanie stacjach, gdzie z reguły paliwo jest dobrej jakości, takich jak PETROM, TIREX, LUKOIL. Na prawie wszystkich stacjach LUKOIL można zatankować gaz. Sporadycznie przy stacjach benzynowych znajdują się restauracje czy kawiarnie. Toalety znajdują się najczęściej w pobliżu stacji i są to niewielkie pomieszczenia z otworem w podłodze. Sieć warsztatów naprawczych jest poza Kiszyniowem dosyć rzadka. Zwiększa się liczba przydrożnych re­stauracji i barów. Podróżujący na obcych numerach rejestracyj­nych muszą się liczyć z częstymi kontrolami policji drogowej. Uwaga: Kierowca jadący pojazdem, którego nie jest właścicielem przy przekraczaniu granicy Republiki Mołdawii powinien posiadać pisemne oświadczenie właściciela pojazdu, poświadczone notarialnie i przetłumaczone na język mołdawski (rumuński) lub rosyjski. Dokument taki powinien zawierać informacje o pojeździe (marka, typ, rocznik, numer rejestracyjny) oraz o okresie użyczenia pojazdu ze specyfikacją trasy, jaką pojazd ma pokonać. I oczywiście dane właściciela pojazdu oraz kierowcy (jak: imię, nazwisko, seria i nr dokumentu tożsamości, seria i nr paszportu, adres zamieszkania).

PODRÓŻOWANIE PO KRAJU. Nie ma ograniczeń, jednak ze względu na zły stan dróg, złe oznakowanie, a także nieprze­strzeganie zasad ruchu drogowego przez miejscowych kierow­ców, poruszanie się po drogach publicznych może być niebezpieczne. Między miastami działa sieć połączeń autobusowych i w mniejszym stopniu kolejowych. Sieć kolejowa jest bardzo słabo rozwinięta.

BEZPIECZEŃSTWO. Zagrożenie przestępczością jest podobne jak w sąsiedniej Ukrainie. W miejscach zatłoczonych, w trolejbusach i mikrobusach należy uważać na złodziei kieszonkowych.  W sytuacji, gdy podróżujący stanie się ofiarą przestępstwa - napadu, czy kradzieży - należy powiadomić policje dzwoniąc na numer alarmowy 902, a w razie konieczności także i pogotowie ratunkowe - 903. Natomiast w razie wypadku drogowego (bez względu na to, czy jest to niegroźna kolizja czy wypadek z ofiarami śmiertelnymi) należy niezwłocznie powiadomić Policję, a do jej przybycia bezwzględnie zakazana jest zmiana pozycji samochodu czy jakakolwiek korekta jego ustawienia.

PRZYDATNE INFORMACJE:
•   Stan sanitarny bazarów jest nie najlepszy, dlatego z dużą ostrożnością należy kupować produkty spożywcze.
•   Sprzedawane w Mołdawii produkty pochodzą przeważnie z importu i bywają nieraz znacznie droższe niż w Polsce.
•   Najdogodniejszym środkiem komunikacji są mi­krobusy (marszrutki). W dużych miastach dobrze działa sieć komunikacji trolejbusowej.
•   Plan Kiszyniowa jest trudny do kupienia. Warto więc skorzystać z bezpłatnych planów oferowanych gościom przez lepsze hotele.
•   Telefony alarmowe: pomoc (ogólnie jak polski 112) – 911, policja – 902, pogotowie ratunkowe – 903, straż pożarna – 901.

REPUBLIKA NADDNIESTRZAŃSKA:
•   Między wschodnim brzegiem Dniestru a granicą Ukrainy rozciąga się terytorium tzw. Republiki Naddniestrzańskiej – se­paratystycznego regionu, który oddzielił się od reszty terytorium. Region ten ma wszystkie atrybuty państwa – prezydenta, rząd, parlament, siły zbrojne i policję, własną walutę, flagę, hymn i godło – nie jest jednak uznawany przez społeczność międzynarodową za niepodległy organizm państwowy.
•   Przy przekraczaniu „granicy” między terytorium kontrolowanym przez władze Mołdawii a Naddniestrzem należy liczyć się z kontrolą paszportową, celną, ewentualnie kontrolą stacjonujących nad Dniestrem sił pokojowych. W Republice Naddniestrzańskiej obowiązuje odrębne ustawodawstwo, w tym przepisy meldunkowe. Cudzoziemiec zobowiązany jest do zarejestrowania się w Wydziale Wizowo-Rejestracyjnym (OWIR) w ciągu 24 go­dzin od przekroczenia granicy. Niedopełnienie obowiązku mel­dunkowego grozi grzywną w wysokości ok. 750 USD.
•   Uwaga: Ambasada RP w Kiszyniowie przestrzega obywateli polskich przed podróżami do Naddniestrza. Polacy, którzy na terenie tej separatystycznej republiki wejdą w kolizję z tamtejszym wymiarem sprawiedliwości praktycznie nie mogą liczyć na pomoc i opiekę konsularną polskiej placówki w Kiszyniowie. Polska uważa Naddniestrze za integralną część Mołdawii, natomiast władza Republiki Mołdawii nie rozciąga się na obszar tej prowincji. Naddniestrzańskie służby graniczne i celne pod byle pretekstem wymuszają od cudzoziemców opłaty za rzekome naruszenia tamtejszych przepisów. Wobec takiej samowoli naddniestrzańskiej policji, służb celnych i granicznych, władze Mołdawii nie mają możliwości reagowania. Rada Najwyższa Naddniestrza podjęła decyzję, że z początkiem 2007 r. cudzoziemcy podróżujący tranzytem lub udający się do Naddniestrza będą uiszczać „opłaty migracyjne” w wysokości 0,63 USD.